پایگاه خبری انصارحزب الله: بعد از خبرهای نه چندان مثبتی که از توافقات
اولیه هسته ای به گوش میرسد، جریانی آرام در مسوولان اقتصادی دولت با
محوریت «ما نمی‌توانیم» در حال شکل گیری است.

اکبرترکان اولین کسی
بود که این جریان را کلید زد و خودباوری ملی را با جمله «بگذارید با خود رو
راست باشیم ما به جز پخت آبگوشت بزباش و قورمه سبزی در هیچ تکنولوژی صنعتی
نسبت به جهان برتری نداریم» زیر سوال برد؛ هرچند وی بعداً در مقام توجیه
صحبت خود برآمد اما صحبت وی نشان از مشکل اساسی «دید» دولتمردان در خصوص
توانایی و کارآمدی داخلی دارد.

«اجرای فاز دوم طرح هدفمندی یارانه
ها» به عنوان یکی از حوزه های اساسی تحول در نظام یارانه ها ماههاست با
اینکه به عنوان یک قانون لازم الاجرا شناخته می شود در انتظار اجرای کامل
در دولت به سر می برد؛ دولت هنوز نتوانسته است یک نظام پرداخت مناسب یارانه
در فاز دوم طراحی کند؛ هرچند در فاز اول هم ماهها مکانیسم «چگونگی استحصال
درآمدی طرح» و اختصاص آن به مردم محل مناقشه بود که با توضیحات تک برگی
رستم قاسمی در خصوص چگونگی تامین یارانه های مردم از محل درآمدها، غائله آن
خوابید!

«دامن زدن به بحران کم آبی» به‌ویژه توسط کسانی که زمانی
سالها سکاندار کشاورزی کشور بوده اند، مورد دیگری بود که محور مهم  «امنیت
غذایی» کشور را نشانه گرفته بود؛ در حالی‌که چند برابر مصرف خانگی و قسمت
اعظم مصرف کشاورزی در مجرای کانالها و لوله های انتقال هدر می رود، با دادن
طرح هایی چون «نکاشت» و «برچیدن چاههای غیرمجاز» که ۵۰درصد کشاورزی کشور
را شکل میدهد، میزان خودکفایی کشاورزی کشور مورد هدف قرار گرفت.

اما
در آخرین اظهارنظرها این بار آخوندی وزیر راه و شهرسازی وارد میدان شده و
با گفتن اینکه «اگر تصور صاحبان مسکن مهر بر این است که دولت می تواند خانه
های مهر را براساس تعهدات اولیه تحویل دهد، این امر انتظاری غیرواقعی و
نشدنی است» آب پاکی را روی دست متقاضیان مستضعف مسکن مهر ریخت و از عدم
توانایی خود در اتمام مسکن مهر مطابق انتظار و با تعهدات داده شده گفت!

مشکل مسکن مهر عدم اهتمام است نه کمبود بودجه!

وزیر
مسکن اخیراً در جلسه مشترک مدیران وزارت راه و شهرسازی با استانداری تهران
اظهار داشته است: «برای رفع مشکلات مسکن مهر حداقل ۴۰ تا ۵۰ هزار میلیارد
تومان نیاز است که در این شرایط تحقق این بودجه غیر ممکن است » در مورد این
اظهار نظر نکات قابل تأملی وجود دارد که در ادامه این نوشتار به آنها
پرداخته می شود.

سؤال ابتدایی که در این زمینه به ذهن میرسد این است
که در حالی‌که وزیر قبلی هفته ای ۳ بازدید از مسکن مهر برای حل مشکلات آن
داشت، با بازدید هر ۴ ماه یکبار جنابعالی از پروژه های مسکن مهر مگر می شود
این طرح عظیم به اتمام برسد؟!

«افشین پروین پور» کارشناس
سیاست‌گذاری مسکن و عضو سابق «شورای عالی مسکن» در  این زمینه نوشته است:
آنچه که تکمیل طرح «مسکن مهر» از آن رنج می برد نه کمبود بودجه که عدم
اهتمام و نبود اراده در جهت حل مشکلات موجود است و موضعگیری اخیر وزیر راه
مبنی بر غیرممکن بودن رفع مشکلات این  پروژه پمپاژ نا امیدی در جامعه است.


اولاً اینکه ایشان در آغاز شروع به‌کار دولت «تدبیر و امید» و در زمان
دفاعیات خود از برنامه‌هایش اظهار داشته که: «هم‌اکنون اصلی‌ترین مأموریت
وزارت راه و شهرسازی تأمین خدمات زیربنایی و روبنایی مسکن مهر با تقویت
نهاد شهرداری و کمک دولت است» ضمن اینکه ایشان در همان جلسه گفته بود:«بنده
هیچ وقت مخالف مسکن مهر نبودم و نیستم و «مسکن مهر» باید برای سه طبقه
پایین درآمدی ایران تولید شود که ما در دوران وزارت مسکن (دولت دوم موسوم
به «سازندگی») عنوان «مسکن اجتماعی» را بر روی آن گذاشته بودیم .»

این
اظهار نظرها بدین معنی است که ایشان طبق وعده خود هم می بایست هرچه زودتر
پروژه های نیمه تمام مسکن مهر را به اتمام برساند. (زیرا حدود یک میلیون و
۲۰۰هزار خانوار چشم انتظار تکمیل واحدهای مسکن مهر خود و شروع زندگی در این
واحدها هستند) و همچنین  باید برای دهک های درآمدی یک تا سه، ثبت نام و
ساخت واحدهای مسکن مهر را ادامه یابد.

بماند که ایشان تفاوت بین
«مسکن مهر» و «مسکن اجتماعی» را ظاهراً متوجه نشده است. چیزی که در دنیا به
نام «مسکن اجتماعی» (سوشال هوسینگ) ساخته شده و در بسیاری از موارد هم به
تخریب آنها بعد از چند سال به جهت عوارض ناهنجار اجتماعی و فرهنگی انجامیده
است، خانه‌هایی است کوچک و لانه زنبوری که با هرینه دولت  یا شهرداری ها
احداث و نگهداری می شود و به‌صورت اجاره ای در اختیار ساکنان قرار داده شده
(مردم، مستأجر دولت یا شهرداری هستند و هیچ امنیت روانی از بابت مالکیت
وجود ندارد).

در حالی‌که مسکن مهر با سرمایه‌گذاری مردم  و تسهیلات
بانکی ساخته می‌شود و حداقل مساحت مطلوب (۷۵ متر مربع) در آن رعایت شده و
بعد از اتمام ساخت، متقاضیان مالک واحد مسکونی هستند و امنیت روانی ناشی از
مالکیت در صاحبان واحدهای مسکونی وجود دارد ضمن اینکه وظیفه تعمیر و
نگهداری واحدها بر دوش ساکنان بوده و دیگر بر عهده دولت نیست.

با
این اظهار نظر که رفع مشکلات مسکن مهر غیر ممکن است مشخص می‌شود که وزیر
راه در ابتدای کار برآورد صحیحی از وضعیت بخش مسکن کشور نداشته است که این
خود نشان از عدم توانایی ایشان در مدیریت کلان کشور در بخش مسکن دارد.

ثانیاً
اگر این اظهار نظر نیز از ناحیه ایشان صورت نمی گرفت، آمارها و ارقام به
روشنی حکایت از این نکته دارند که «مسکن مهر» عملاً رها شده است: (به این
آمار توجه کنید)
از کل اعتبارات در نظر گرفته شده برای طرح مسکن مهر (۵۰
هزار میلیارد تومان) از ابتدای شروع طرح تا مهر ماه سال ۹۲ (حدود ۴ سال)،
میزان ۴۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شده است.

این بدان معنی
است که این طرح تا ابتدای شروع به‌کار آقای آخوندی ۸۰درصد پیشرفت داشته
است و اگر بخواهیم به‌صورت متوسط سالانه محاسبه کنیم، مسکن مهر هر سال به
طور متوسط ۲۰درصد پیشرفت داشته است.

اما آمارها گویای این هستند که
از ابتدای طرح تا مهرماه ۱۳۹۳ حدود ۴۳ هزار میلیارد تومان تسهیلات جذب
پروژه های مسکن مهر شده است. یعنی طی یکسال، این طرح ۳ هزار میلیارد تومان
از منابع بانکی را جذب کرده و حدود ۶ درصد پیشرفت به خود دیده است! کم کاری
در پیگیری ساخت پروژه های این طرح به خوبی در این آمار و ارقام دیده می
شود و نیازی به توضیح اضافه ندارد.

اما در مورد میزان اعتبار لازم
برای ادامه طرح و تکمیل آن که به عنوان مشکل اصلی از سوی آقای آخوندی مطرح
شده است ذکر چند نکته ضروری است.

دو سرفصل کلی برای تکمیل طرح وجود دارد:

- تکمیل «واحدهای مسکونی» نیمه کاره: طبق آمارهای موجود تا کنون از محل
بازپرداخت اقساط مایانه مسکن مهر که ماهیانه بالغ بر ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیارد
تومان بوده، رقم ۴۰۰۰ میلیارد تومان جمع آوری شده است که اگر این مبلغ و
اقساط آتی ساکنان پروژه‌های بهره‌برداری شده به پروژه های نیمه تمام تزریق
می‌شد و حتی وام هر واحد مسکونی نیمه تمام از محل بازپرداخت اقساط  تا ۴۰
میلیون تومان افزایش می یافت، مشکل تأمین تسهیلات مسکن مهر حل می شد.


- ارائه «خدمات زیربنائی و روبنائی»: در این مورد وزارت راه و شهرسازی
دارای اراضی و املاک بسیاری در داخل سایت های مسکن مهر و همچنین خارج از
آنهاست که می تواند با تهاتر آنها با پیمانکاران مربوطه، مشکل کمبود بودجه
در این زمینه را مرتفع کند و هیچ نیازی به بودجه عمومی کشور نیز وجود
ندارد.برای مثال یک سرمایه گذار می تواند همزمان واحد های تجاری و آموزشی
را احداث و واحد های آموزشی را تحویل دولت دهد.

آنچه که تکمیل طرح
«مسکن مهر» از آن رنج می برد نه کمبود بودجه و اعتبارات که عدم اهتمام و
نبود اراده در جهت حل مشکلات موجود است. بنابراین موضع‌گیری اخیر آقای
آخوندی مبنی بر غیر ممکن بودن رفع مشکلات مسکن مهر با شرایط موجود علاوه بر
پمپاژ نا امیدی و یأس در دولت  تدبیر و امید در جامعه، تلاشی در جهت نشدنی
جلوه دادن تکمیل پروژه های طرح مسکن مهر ارزیابی می شود تا وزیر محترم در
این خصوص پاسخگو نباشد.

بزرگنمایی غیرواقعی آخوندی از هزینه های مسکن مهر

درحالی‌سکه
با تاکیدات مقامات عالیرتبه نظام وزارت راه و شهرسازی باید به‌دنبال
راهکارهای مختلف برای اتمام طرح مسکن مهر باشد، متاسفانه مجموعه وزارت راه و
شهرسازی و شرکتهای خدمات رسان با فرافکنی و بزرگنمایی در خصوص هزینه های
مسکن مهر، تامین آن را در آینده ای نزدیک غیرقابل تحقق می دانند تا مردم را
از دستیابی به مسکن مهری که به آن امید بسته اند، نا‌امید کنند.

درحالی‌که
که وزیر مسکن، برآوردی حداقل ۴۰ تا ۵۰ هزار میلیارد تومانی را برای اتمام
پروژه های مسکن مهر را ارائه می دهد، کارشناسان امر معتقدند هزینه‌های
واقعی مسکن مهر را براحتی با درآمدهای قابل اتکا می توان تامین کرد و
به‌سرعت واحدهای مربوطه را به متقاضیان تحویل داد.

در همین زمینه
مراجعه به اظهار نظر باقی مسئولین نیز می تواند جالب باشد. بر اساس آخرین
اظهارنظر قائم مقام وزیر راه و شهرسازی حدود ۷۰۰ هزار مسکن مهر کشور
نیمه‌تمام است که برای تکمیل و تحویل این تعداد واحد مسکونی به متقاضیان
حدود ۵۰۰۰ میلیارد تومان پول نیاز است.

در ۱۵ ماه اخیر تزریق منابع
مالی به مسکن مهر روند کاهشی داشته به طوری‌که در نیمه نخست امسال به‌طور
میانگین ماهانه فقط ۱۴۰ میلیارد تومان به پروژه‌های این طرح تخصیص یافته
است. این در حالی است که از شهریور ۹۲ تا بهمن پارسال به‌طور میانگین
ماهانه ۳۵۰ میلیارد تومان به پروژه‌های نیمه تمام مسکن تزریق شد، اما در
دوره مشابه سال پیش از آن (شهریور ۹۱ تا بهمن ۹۱) به‌طور میانگین ماهانه
۸۰۰ میلیارد تومان به پروژه‌های این طرح تخصیص می‌یافت.

مشخص نیست
چرا رقم اعلامی از سوی وزیر راه و شهرسازی با رقم قائم مقام وی در مسکن مهر
تفاوت حدود ۴۵ هزار میلیارد تومانی دارد، اما مسئله مهم در خصوص بزرگترین
طرح مسکن سازی دولت تاکید رهبر معظم انقلاب بر تکمیل و تحویل واحدهای این
طرح است. مسئله مهمی که به نظر می‌رسد از سوی برخی مسئولان دولتی مورد توجه
قرار نگرفته است.

هزینه‌های مسکن مهر

برای
روشنتر شدن اذهان و افکار عمومی، بازخوانی هزینه های طرح مسکن مهر می
تواند راهگشا باشد. هزینه های این طرح را می توان در سه قالب کلی تقسیم
بندی کرد:

۱- هزینه ساخت واحدها
هزینه ساخت واحدهای مسکن مهر از
دو منبع «تسهیلات بانکی» و «آورده متقاضی» تامین می شود؛ با توجه به تورم
در هزینه های ساخت، وزارت راه و شهرسازی می تواند با مجوز بانک مرکزی اقدام
به افزایش وام مسکن از ۲۵ به ۳۰ میلیون تومان کرده و قسمت عمده ای از
کمبود آورده متقاضی را جبران نماید؛ این افزایش سقف تسهیلات باید از محل
بازپرداخت اقساط ماهیانه مسکن مهر که ماهانه بالغ بر ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیارد
تومان بوده و در حال حاضر به رقم ۴۰۰۰ میلیارد تومان رسیده است، انجام شود.
البته
آقای آخوندی باید توضیح دهد بطور مثال در شهر جدید پردیس که مشکل مالی
وجود ندارد و آورده ۳۰ تا ۴۰ میلیونی مردم در حساب وجود دارد چرا
پیمانکاران پروژه ها را نیمه تمام رها کرده اند؟

۲- هزینه تاسیسات زیربنایی
قبل
از دولت یازدهم، غیر از یارانه دولت به وزارت نیرو، با تفاهمی که بین وزیر
راه و شهرسازی و نیرو صورت گرفته بود هزینه آب و برق و فاضلاب برای هر
واحد حداکثر بین ۹۰۰ هزار تا ۱/۲ میلیون تومان برآورد شده بود که مردم نیز
با واریز آن به حساب شرکتهای خدمات رسان، انشعابات را دریافت می کردند؛ در
حال حاضر هم بنظر می رسد آقای آخوندی با تورم موجود اگر تفاهمنامه جدیدی با
وزارت نیرو امضا کنند مشکلات مالی این حوزه هم حل خواهد شد.

اما
آقای آخوندی باید توضیح دهند در فاز ۸ دره بهشت که حتی هزینه انتقال
تاسیسات زیربنایی هم علاوه بر   حق انشعابات از مردم اخذ شده است چرا کار
بخوبی و با سرعت معقول پیش نمی رود؟

۳- هزینه خدمات روبنایی
در
دولت قبل «مساجد» با یارانه های مصوب وزارت راه و شهرسازی و با کمک خیّرین
ساخته می شد به طوری که با کمک وزارت راه و شهرسازی نزدیک به ۵۰۰ مسجد در
کل کشور ساخته شد.

«مدارس» نیز طبق یک تفاهم با وزارت آموزش و پرورش
تا مرحله اسکلت توسط پیمانکاران مسکن مهر و از محل اعتبارات وزارت راه و
شهرسازی و شرکتهای تابعه ساخته می شد و مابقی کار توسط سازمان نوسازی مدارس
به طور کامل تکمیل می شد.

زمین «تجاری» ها و سایر «سخدمات روبنایی»
نیز با مزایده قانونی از طریق شرکتهای تابعه وزارت راه و شهرسازی به شرط
ساخت در مهلت معین به متقاضیان واگذار می شد تا علاوه بر ساخت سریع واحدهای
تجاری و خدماتی، از محل فروش زمین های آن، وزارت راه و شهرسازی اقدام به
تامین مالی سایر پروژه های خدماتی کند.

حال اینکه در ۱۸ ماه گذشته
چه اتفاقی افتاده که این روال منطقی انجام نمی شود را بنظر باید در نوع
مدیریت آقای آخوندی بر مجموعه و شرکتهای تابعه و زیرمجموعه وی دانست. در هر
حال به نظر می رسد وزیر راه و شهرسازی برای پوشاندن ضعف مدیریتی خود و
همکاران زیرمجموعه اقدام به بزرگنمایی غیرواقعی هزینه های مسکن مهر و عدم
توانایی در تامین آن کرده تا مطالبات به حق «مقامات عالیرتبه نظام» و
«مردم» را غیرقابل انجام نشان دهد.

بی توجهی به مسکن مهر شانه خالی کردن از دغدغه‌های رهبری است

فرهاد
بیضایی یکی دیگر از کارشناسان حوزه مسکن در این مورد گفت: بانک مسکن حدود
۴۳ هزار میلیارد تومان به مسکن مهر تخصیص اعتبار داده است، از سوی دیگر طبق
گزارش مسئولان وزارت راه و شهرسازی تاکنون با هزینه کرد این ۴۳ هزار
میلیارد تومان از طریق خط اعتباری انجام شده مسکن مهر حدود ۸۶ درصد پیشرفت
فیزیکی داشته است.

وی تصریح کرد: سؤال اساسی از وزیر راه و شهرسازی
این است که چگونه می‌شود ۸۶ درصد پروژه‌ای با ۴۳ هزار میلیارد تومان انجام
شود ولی ۱۴ درصد باقیمانده محتاج ۵۰ هزار میلیارد تومان پول باشد.

وی
با بیان این‌که ۱۷ درصد بیشتر از مسکن مهر باقی نمانده است، گفت: ممکن است
دولت یک سری اشکالات دیگر در مسکن مهر بیاورد مثل این‌که پروژه‌های مسکن
مهر به خدمات روبنایی نیاز دارد. قضیه خدمات روبنایی مشخص است و متولیان
خاص خودش را دارد که تامین مالی آن متفاوت از خط اعتباری مسکن مهر است.

کارشناس
اقتصاد مسکن با اشاره به این‌که خدماتی مانند کاربری‌های تجاری، فضای
آموزشی و... بر عهده نهادهای مربوطه است، افزود:‌علاوه بر این دولت
می‌تواند از محل تهاتر زمین منابع مالی این خدمات را تامین کند.

بیضایی
با بیان این‌که تهاتر یک شیوه مسبوق به سابقه در تامین بودجه‌های عمرانی
دولت است، خاطرنشان کرد: بنابراین احساس می‌شود برخی مسئولان برای انجام
ندادن مسکن مهر و شانه خالی کردن از دغدغه رهبر معظم انقلاب از اتمام مسکن
مهر اقدام به اغراق و بزرگنمایی در هزینه‌های مسکن مهر می‌کنند.

وی
یادآور شد: آن چیزی که آخوندی در گزارش‌هایی که به نهادها و مسئولان ارائه
کرده تا کنون به‌صورت رسمی اعلام کرده که پروژه‌های مسکن مهر بین ۵۰ تا ۵۵
هزار میلیارد تومان نیازمند تسهیلات بانک مسکن است.

وی گفت:‌تاکنون
۴۳ هزار میلیارد تومان از خط اعتباری مسکن مهر پرداخت شده و ممکن است مابقی
منابع مالی مورد نیاز از طریق بازگشت اقساط در اختیار پروژه‌ها قرار
بگیرد، بنابراین اگر دولت همت جدی داشته باشد و وزیر وقت برای مسکن مهر
بگذارد امکان اتمام مسکن مهر تا سال ۹۴ وجود دارد.

این کارشناس
اقتصاد مسکن با تاکید بر این‌که مسئله اصلی در حوزه مسکن مهر عدم حمایت جدی
شخص وزیر است نه تامین مالی، افزود: آن چیزی که رسانه‌ها منتشر کرده‌اند
این بوده که وزیر راه متاسفانه فقط ۴ بازدید از طرح‌های مسکن مهر داشته
است، این مسئله باعث شده که این وزارتخانه اگر فرض بر این بگذاریم که ۱.۲
میلیون واحد مسکن مهر باقیمانده باشد حدود ۴۰ تا ۴۵ هزار میلیارد تومان را
در اقتصاد کشور معطل کرده و بیکاری مضاعفی را به دلیل عدم پیگیری مسکن مهر
به کشور تحمیل کرده است.

بیضایی ادامه داد: بعلاوه این‌که ممکن است در آینده ضررهای کلان اقتصادی را متوجه اقتصاد کشور کند.

تکمیل مسکن مهر با تعهدات قبلی قول وزیر راه و شهرسازی به مجلس است

علیرضا
خسروی عضو کمیسیون عمران مجلس نیز اظهار کرد: اظهارات وزیر راه و شهرسازی
در این‌باره که تحویل واحدهای مسکن مهر بر اساس تعهدات قبلی شدنی نیست با
قول و قرار قبلی وی تناقض دارد. وزیر راه و شهرسازی هم در مجلس و هم در
کمیسیون عمران اعلام کرد که مسکن مهر را با تعهدات قبلی به اتمام می‌رساند.

وی
با اشاره به طرح نود و چند سئوال از وزیر راه و شهرسازی، خاطرنشان کرد:
بخش عمده این سوالات مربوط به مسکن مهر بود و فقط به این شرط آخوندی این
سئوالات را پشت سر گذاشت که قول داد که مسکن مهر را با تعهدات قبلی به
پایان می‌رساند.

عضو کمیسیون عمران مجلس با اشاره به این‌که از طریق
کمیسیون در رابطه با اظهارات اخیر به وزیر راه و شهرسازی نامه می‌زنیم،
بیان کرد: این اظهارات با سخنان روز رای‌گیری مجلس تناقض دارد و کمیسیون
عمران مجلس موضعگیری خواهد کرد.
خسروی خاطرنشان کرد: تا الان به دنبال
این بودیم که برای دوستان مشکلاتی ایجاد نکنیم تا بتوانند وظایف خود را
انجام دهند، با توجه به این‌که وزرای مختلفی در دور استیضاح بودند این بحث
را داشتیم که وزرا به کارهایشان برسند.

وی ادامه داد: تا زمانی از
وزرا حمایت می‌شود که آنها به قول و قرار خود پایبند باشند و وزیر راه و
شهرسازی قول تکمیل و اتمام پروژه‌های مسکن مهر را با تعهدات قبلی داده است.


منبع:هفته‌نامه یالثارات الحسین(ع)